ابزار کاربردی
گرافیک و طراحی
موسیقی
ورزشی
شبکهی اجتماعی
برنامه نویسی
آب و هوا
مالی
پزشکی
تجارت
سرگرمی
فیلم و عکس
افزونههای سافاری
مسافرت
سلامتی و تندرستی
بهره‌وری
آموزشی
سبک زندگی
اخبار
منابع
بازی
به عنوان یک کاربر رایانه، احتمالاً با رابط‌های کاربری گرافیکی «GUI» آشنا هستید که روشی بصری جذاب برای تعامل با دستگاه شما ارائه می‌دهند. با این حال، در زیر ظاهر سیستم مک بوک، یک ابزار قدرتمند به نام «Terminal» پنهان شده که می‌تواند کارایی و کنترل شما را به سطح بعدی برساند. در این مقاله شما را با اصول اولیه برنامه ترمینال و قابلیت‌های آن آشنا می‌کنیم و نشان می‌دهیم که چگونه با ۱۰ دستور جالب و کاربردی در برنامه Terminal در مک کار کنید.
محیط Terminal چیست؟
ترمینال که به عنوان رابط خط فرمان «CLI» نیز شناخته می‌شود، به شما امکان می‌دهد با استفاده از دستورات مبتنی بر متن با رایانه خود تعامل داشته باشید. اگرچه ممکن است این کار در ابتدا سخت و پیچیده به نظر برسد اما تسلط بر ترمینال می‌تواند بهره‌وری شما را تا حد زیادی افزایش دهد. از این طریق شما را قادر می‌سازد کارهایی را انجام دهید که به‌راحتی از طریق رابط کاربری گرافیکی قابل دستیابی نیستند. از مدیریت فایل و کنترل سیستم گرفته تا سفارشی‌سازی و عیب‌یابی، برنامه Terminal می‌تواند به شما کمک‌های زیادی کند.
دستورات پایه ترمینال برای مدیریت فایل
قبل از بررسی دستورات پیشرفته‌تر، بهتر است با اصول اولیه شروع کنیم. پیمایش در ترمینال و مدیریت فایل‌ها، مهارت‌های اساسی هستند که باید به آن‌ها مسلط شوید. به همین خاطر هم در این بخش از مطلب چند دستور ضروری برای شروع شما را ذکر کرده‌ایم. توجه کنید که تمامی این دستورات باید در bash وارد شوند. اگر ترمینال شما به صورت پیش‌فرض روی zsh هست، bash را در ترمینال تایپ کرده و دکمه return را بزنید:
دستور cd
این دستور برای تغییر دایرکتوری استفاده می‌شود. به وسیلهٔ این دستور می‌توانید به دایرکتوری‌های مختلف در سیستم خود پیمایش کنید. اگر بخواهید به یک دایرکتوری خاص بروید، مسیر کامل یا نسبی آن را وارد کنید. برای بازگشت به دایرکتوری قبلی می‌توانید از ".." استفاده کنید. مثال:
برای رفتن به دایرکتوری "Documents" در مسیر فعلی:
cd ~/Documents
برای رفتن به دایرکتوری ریشه:
cd /
برای برگشت به دایرکتوری قبلی:
cd -
دستور ls
این دستور برای نمایش محتویات یک دایرکتوری استفاده می‌شود. با این دستور می‌توانید فهرستی از فایل‌ها و دایرکتوری‌های موجود در دایرکتوری فعلی یا دایرکتوری‌ای که مشخص کرده‌اید، دریافت کنید. این دستور دارای گزینه‌های مختلفی است که اطلاعات بیشتری را نمایش می‌دهد.
دستور mkdir
این دستور برای ایجاد یک دایرکتوری جدید با نام مشخص شده استفاده می‌شود. شما می‌توانید یک یا چند دایرکتوری جدید را با این دستور بسازید. مثال:
برای ایجاد یک دایرکتوری جدید به نام "NewFolder" در دایرکتوری فعلی:
mkdir NewFolder
برای ایجاد یک دایرکتوری جدید در مسیر مشخص‌شده:
mkdir /Users/username/Projects/NewFolder
برای ایجاد دایرکتوری‌های تو در تو:
mkdir -p /Users/username/Projects/Parent/Child
دستور rm
این دستور برای حذف فایل‌ها یا دایرکتوری‌ها استفاده می‌شود. rm با احتیاط باید استفاده شود، زیرا فایل‌ها یا دایرکتوری‌های حذف‌شده قابل بازگشت نیستند. مثال:
برای حذف یک فایل به نام "file.txt":
rm file.txt
برای حذف یک دایرکتوری به همراه همهٔ محتویات آن:
rm -r some_directory
برای حذف یک فایل یا دایرکتوری در مسیر مشخص‌شده:
rm -r /Users/username/Projects/OldFolder
دستور cp
این دستور برای کپی کردن فایل‌ها یا دایرکتوری‌ها استفاده می‌شود. می‌توانید یک فایل یا دایرکتوری را به مکانی دیگر کپی کنید. مثال:
برای کپی کردن یک فایل به نام "file.txt" به دایرکتوری "Documents":
cp file.txt ~/Documents/
برای کپی کردن یک دایرکتوری به نام "Project" به دایرکتوری "Backup":
cp -r Project ~/Backup/
دستور mv
این دستور برای انتقال یا تغییر نام فایل‌ها و دایرکتوری‌ها استفاده می‌شود. با mv می‌توانید فایل‌ها یا دایرکتوری‌ها را جابجا کنید یا نام آن‌ها را تغییر دهید. مثال:
برای انتقال یک فایل به نام "file.txt" به دایرکتوری "Documents":
mv file.txt ~/Documents/
برای تغییر نام یک فایل از "oldname.txt" به "newname.txt":
mv oldname.txt newname.txt
با تسلط بر این دستورات اولیه می‌توانید در سیستم فایل خود پیمایش کنید، دایرکتوری‌ها را ایجاد و حذف کرده و فایل‌های خود را به راحتی مدیریت نمایید.
دستورات پیشرفته Terminal برای کنترل و سفارشی‌سازی سیستم
هنگامی که با اصول اولیه آشنا شدید، بهتر است دستورات پیشرفته‌تر ترمینال را هم بررسی کنید که می‌توانند کنترل بیشتری روی سیستم شما داشته باشند. این دستورها امکان سفارشی‌سازی هم را برایتان فراهم کرده و مزایای زیادی دارند:
- دستور «Apt-get» در سیستم‌های مبتنی بر لینوکس برای مدیریت بسته‌های نرم‌افزاری استفاده می‌شود.
- از «Grep» برای جستجوی الگوهای خاص در فایل‌ها استفاده کنید.
- دستور «Chmod» به شما اجازه می‌دهد تا مجوزهای یک فایل یا دایرکتوری را عوض کنید.
با این دستورات پیشرفته می‌توانید کارهایی مانند نصب و به‌روزرسانی نرم‌افزار، جستجوی اطلاعات خاص در فایل‌ها، مدیریت مجوزهای فایل و دسترسی ایمن به ماشین‌های راه دور را خیلی راحت انجام دهید.
۱۰ دستور جالب و مفید در Terminal
اکنون که درک کاملی از برنامه Terminal و دستورات اولیه و پیشرفته آن دارید، بیایید ۱۰ دستور جالب و مفید را که می‌توانند بهره‌وری شما را به میزان قابل توجهی افزایش دهند بررسی کنیم. با شناخت این دستورها می‌توانید تجربه ترمینال خود را به سطح بالاتری ببرید.
دستور top
این دستور اطلاعات بلادرنگ دربارهٔ فرآیندهای فعال و استفاده از منابع سیستم را نمایش می‌دهد. شما می‌توانید از آن برای شناسایی فرآیندهایی که منابع سیستم را اشغال کرده‌اند استفاده کنید.
دستور grep
این دستور به شما اجازه می‌دهد تا الگوهای خاصی را در فایل‌ها یا خروجی سایر دستورات جستجو کنید. برای مثال، می‌توانید در یک فایل گزارش به دنبال یک کلمه یا عبارت خاص بگردید. مثال:
برای جستجوی کلمهٔ "error" در یک فایل گزارش به نام "system.log":
grep "error" /var/log/system.log
برای یافتن فایل‌هایی که نامشان شامل "report" است، در دایرکتوری فعلی:
ls | grep "report"
دستور find
این دستور برای جستجوی فایل‌ها و دایرکتوری‌ها براساس معیارهای مختلف، از جمله نام، اندازه، و تاریخ ایجاد یا تغییر استفاده می‌شود. مثال:
برای یافتن فایل‌هایی با نام "config.txt" در کل سیستم:
sudo find / -name "config.txt"
برای جستجوی فایل‌های بزرگتر از ۱۰ مگابایت در دایرکتوری "Downloads":
find ~/Downloads -size +10M
دستور awk
این دستور برای پردازش متن و انجام عملیات پیچیده روی داده‌ها استفاده می‌شود. awk یک زبان اسکریپتی است که به شما اجازه می‌دهد تا ستون‌های خاصی از داده‌ها را استخراج کنید یا عملیات ریاضی روی آن‌ها انجام دهید. مثال:
برای نمایش ستون دوم و سوم از یک فایل CSV:
awk -F, '{ print $2, $3 }' data.csv
برای شمارش تعداد خطوط حاوی "error" در یک فایل:
awk '/error/ { count++ } END { print count }' /var/log/system.log
دستور sed
این دستور برای انجام تغییرات متن استفاده می‌شود. می‌توانید از آن برای جایگزینی کلمات یا خطوط، ویرایش فایل‌ها، یا انجام تغییرات انبوه استفاده کنید. مثال:
برای جایگزینی همهٔ نمونه‌های "foo" با "bar" در یک فایل متنی:
sed -i '' 's/foo/bar/g' file.txt
برای حذف خط چهارم از یک فایل متنی:
sed -i '' '4d' file.txt
دستور git
این دستور برای کار با سیستم کنترل نسخه استفاده می‌شود. می‌توانید تغییرات را ردیابی کنید، تاریخچه را بررسی کنید، و تغییرات را به مخزن‌های دورکار (Remote) ارسال کنید. مثال:
برای مشاهدهٔ وضعیت فعلی مخزن Git:
sed -i '' '4d' file.txt
برای افزودن تغییرات و ایجاد یک تعهد (Commit):
git add .
git commit -m "Updated README"
دستور docker
این دستور برای کار با کانتینرها و اجرای برنامه‌ها در محیط‌های ایزوله استفاده می‌شود. Docker به شما اجازه می‌دهد تا برنامه‌ها را به شکلی سبک و انعطاف‌پذیر اجرا کنید. مثال:
برای لیست کردن کانتینرهای در حال اجرا:
docker ps
برای اجرای یک کانتینر با تصویر "ubuntu":
docker run ubuntu:latest
دستور tmux
این دستور یک مالتی‌پلکسر ترمینال است که به شما امکان می‌دهد چندین صفحهٔ ترمینال داشته باشید، بین آن‌ها جابجا شوید، و جلسات ترمینال را مدیریت کنید. مثال:
برای شروع یک جلسهٔ جدید tmux:
tmux
برای لیست کردن جلسات فعال:
tmux list-sessions
برای اتصال مجدد به یک جلسهٔ فعال:
tmux attach -t session_name
قرار دادن اسکرین سیور روی پس زمینه
با دستور زیر در ترمینال می‌توانید تصویر اسکرین سیورتان را روی پس زمینه بگذارید. تا وقتی که کد مورد نظر در حال اجرا است، این حالت باقی خواهند ماند:/System/Library/Frameworks/ScreenSaver.framework/Resources/ScreenSaverEngine.app/Contents/MacOS/ScreenSaverEngine -background
فعال‌سازی صدای شارژ شدن
اگر می‌خواهید پس از اتصال سیم شارژر، صدایی مبنی بر شارژشدن سیستم بشنوید، کد زیر را در ترمینال وارد کنید:
defaults write com.apple.PowerChime ChimeOnAllHardware -bool true
open /System/Library/CoreServices/PowerChime.app &
برای غیرفعال‌کردن این ویژگی:
defaults write com.apple.PowerChime ChimeOnAllHardware -bool false
جمع‌بندی
برنامه Terminal ابزار قدرتمندی است که می‌تواند کارایی و کنترل شما روی مک بوک را به میزان زیادی افزایش دهد. ترمینال با مجموعه وسیعی از دستورات، ابزارها و گزینه‌های سفارشی‌سازی، قابلیت‌های زیادی را برای بهره‌وری و خلاقیت فراهم می‌کند. با شناخت دستورات اولیه، دستورات پیشرفته و جست‌وجو در دستورات جالب و مفید، می‌توانید شاهد تمام قدرت ترمینال خود باشید و به طور موثرتر از رایانه‌تان استفاده کنید.